Επιλεκτικά... για τη χρεοκοπία

Η υποχρεωτική λύση της εθελοντικής συμμετοχής των ιδιωτών. Αυτός θα μπορούσε να είναι ένας τίτλος περιγραφής των συνθηκών υπό τις οποίες εισήχθη στο καθημερινό λεξιλόγιο ο όρος
«επιλεκτική χρεοκοπία».

Πληροφορίες οι οποίες μεταδίδονται τις τελευταίες ώρες κάνουν λόγο για προθυμία ιδιωτών, κατόχων ελληνικών ομολόγων, να συμμετάσχουν σε μια σχετικά ριζοσπαστική διαδικασία «ελάφρυνσης» του ελληνικού δημόσιου χρέους, ώστε αυτό να καταστεί τρόπον τινά βιώσιμο και εν πάση περιπτώσει να λάβουν οι πιστωτές σε κάποιο βαθμό τα χρωστούμενα. Μέσα σε αυτό το κλίμα αναμένεται να διεξαχθεί την Πέμπτη η κρίσιμη Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Η προοπτική της περιβόητης «επιλεκτικής χρεοκοπίας» προέκυψε ουσιαστικά στην πρόσφατη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης. Το Eurogroup φαίνεται να κατέληξε πως η συμμετοχή των ιδιωτών στην επικείμενη αναδιάρθρωση του ελληνικού δημόσιου χρέους αποτελεί μονόδρομο -γεγονός το οποίο άλλωστε αποδεικνύει την αποτυχία του Μνημονίου σε αυτό το επίπεδο- ακόμη και αν οι οίκοι αξιολόγησης χαρακτηρίσουν την εξέλιξη «επιλεκτική χρεοκοπία», με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την περαιτέρω πορεία των spreads και τις γενικότερες επιπτώσεις στη διεθνή αγορά.
Συμμετέχοντας στην επόμενη φάση διαχείρισης του ελληνικού δημόσιου χρέους, οι ιδιώτες καλούνται να ανταλλάξουν ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου τα οποία έχουν στην κατοχή τους με νέα, μεγαλύτερης διάρκειας. Στο «τραπέζι» βρίσκεται και το ενδεχόμενο επαναγοράς ομολόγων από το ελληνικό Δημόσιο στη δευτερογενή αγορά, αφού προηγηθεί η χορήγηση δανείων από τον ευρωπαϊκό μόνιμο μηχανισμό στήριξης ο οποίος τίθεται σε εφαρμογή το 2013.
Όταν μια χώρα υπάγεται στο καθεστώς της «επιλεκτικής χρεοκοπίας», τότε εκείνη δεν εξυπηρετεί τμήμα του χρέους της (εκείνο το οποίο θα αποτελέσει αντικείμενο ανταλλαγής ή επαναγοράς), αλλά συνεχίζει να αποπληρώνει το υπόλοιπο χρέος. Σε αυτή την περίπτωση, εκτιμάται καταρχάς ότι δεν τίθενται σε κίνδυνο οι καταθέσεις στις τράπεζες, οι οποίες διατηρούν τα περιουσιακά τους στοιχεία. Το Δημόσιο συνεχίζει να καλύπτει τις υποχρεώσεις του. Πάντως, η ρευστότητα των τραπεζών θα δεχθεί περαιτέρω πίεση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ούτως ή άλλως περιορισμένη χρηματοδότηση νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Στο συγκεκριμένο ζήτημα, ως καταλυτικός κρίνεται ο ρόλος της ΕΚΤ (επί του παρόντος αντιδρά) η οποία θα πρέπει να ενισχύσει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
Η απόφαση για το χαρακτηρισμό της «επιλεκτικής χρεοκοπίας» ως πιστωτικού γεγονότος, εξέλιξη η οποία θα προκαλούσε έντονους κραδασμούς στη διεθνή αγορά με την ενεργοποίηση των συμβολαίων ασφάλισης κινδύνου (CDS), έγκειται στη Διεθνή Ένωση Ανταλλάξιμων Οικονομικών Προϊόντων και Παραγώγων (ISDA). Σημειωτέον, σε ανάλογο καθεστώς είχε υπαχθεί παλιότερα για λίγες ημέρες η Ουρουγουάη, η οποία στη συνέχεια αξιολογήθηκε με υψηλότερη βαθμολογία.